Zarządzanie wodą nieprzynoszącą dochodu

Wysoki poziom wody nieprzynoszącej dochodu (WND) na świecie powoduje, że co sekundę marnują się cenne zasoby. Jest to wyzwanie globalne i ma szkodliwy wpływ zarówno na kondycję wodociągów, jak i na środowisko.
Woda musi być dostarczona, a jej utrata w czasie dystrybucji znacznie zwiększa koszty. Ale utratom wody można zapobiegać.

Dostęp do czystej wody jest w wielu miejscach czymś oczywistym, podobnie jak świeże powietrze którym oddychamy. Zapominamy jednak, że czysta woda to produkt, a jej wytwarzanie to kompleksowy, złożony proces. A zasoby są ograniczone. Niedobór wody jest kwestią globalną, a jej przyczyn jest wiele - zmiany klimatyczne, gęstość zaludnienia i praktyki gospodarowania wodą. Gdy jednocześnie zarządzanie dystrybucją jest nieodpowiednie, mamy do czynienia z bardziej niewidocznym, ale kluczowym problemem: stratami wody, określanymi również jako woda nieprzynosząca dochodu (WND).

Czym jest woda nieprzynosząca dochodu?
Woda nieprzynosząca dochodu (WND) to zasadniczo wyprodukowana, oczyszczona woda, która jest tracona gdzieś w systemie dystrybucji wody, nigdy nie docierając do konsumentów. Jest to marnotrawstwo cennych zasobów wodnych, a woda, która jest produkowana i tracona bez generowania jakichkolwiek przychodów, ma negatywny wpływ finansowy i środowiskowy. Marnowane są koszty produkcji i energia wykorzystywana do produkcji i dystrybucji wody. A gdy znaczna ilość wody jest tracona, oznacza to, że trzeba wyprodukować więcej wody i ponownie ją rozprowadzić.

Woda, która nie generuje dochodu, stanowi globalne wyzwanie.
Problem jest powszechny i waha się od poziomów WND wynoszących około 5% do nawet 80% w niektórych obszarach.

Globalne straty wody szacuje się na 126 miliardów metrów sześciennych rocznie, co odpowiada kosztowi 39 miliardów dolarów każdego roku. Gdyby udało się ograniczyć straty wody tylko o jedną trzecią, oszczędności wystarczyłyby na zaopatrzenie 800 milionów ludzi (Liemberger & Wyatt, 2018).

Europejskie normy dotyczące wycieków wody
Zrównoważone dostawy wody są obecnie kluczowym punktem międzynarodowej agendy politycznej, częściowo dzięki europejskiej dyrektywie dotyczącej wody pitnej. Dyrektywa ta ma na celu zapewnienie bezpiecznej i czystej wody pitnej dla wszystkich mieszkańców Europy. Obejmuje ona materiały w kontakcie z wodą pitną, dopuszczalne poziomy w systemach dystrybucji wody oraz skupia się na zarządzaniu ryzykiem i redukcji strat wody.

W celu zwiększenia inwestycji w konserwację i modernizację infrastruktury wodociągowej, a co za tym idzie zmniejszenia strat wody, Komisja Europejska do roku 2028 ustali próg dopuszczalnych strat wody. Państwa członkowskie przekraczające ten próg będą zobowiązane do przedstawienia planu działania w ciągu dwóch lat. Redukcja strat wody nie jest tylko kwestią lokalną, ale wkrótce może stać się również wymogiem prawnym.

Jakie są przyczyny braku dochodów z wody?
Istnieje wiele przyczyn strat wody, w tym wycieki, pęknięcia rur, nieodpowiednie zarządzanie wodą, nielegalne podłączenia oraz nieautoryzowane zużycie.

Wycieki i pęknięcia rur są głównymi przyczynami utraty wody z sieci wodociągowej. Pęknięcia rur powodują, że oczyszczona woda jest tracona i nie dociera do konsumentów. Strata wody z powodu wycieków to marnotrawienie zasobów, które wpływa na efektywność zakładów użyteczności publicznej oraz na konsumentów, powodując różne niedogodności. Wycieki i pęknięcia rur mogą pojawić się niespodziewanie lub rozwijać się stopniowo z czasem z powodu braku konserwacji, korozji, czy zużycia.

Nieautoryzowane zużycie
Kradzież wody lub używanie cysterny próżniowej do napełniania z nieprzeznaczonego do tego hydrantu przeciwpożarowego są przykładami nieuprawnionego zużycia, które prowadzi do wzrostu ilości wody niegenerującej przychodów.

Zarządzanie siecią dystrybucji wody jest skomplikowane, gdyż często rozciąga się ona na duże obszary i składa się z zawiłego, ukrytego układu rur, co komplikuje identyfikację zmian, uszkodzeń czy nieautoryzowanych połączeń.

Podział sieci wodociągowej na mniejsze sekcje, czyli rejonowe obszary monitorowane (OM), stanowi skuteczniejszą metodę zarządzania. OM umożliwiają monitorowanie bilansu wodnego i zapewnienie odpowiedniego ciśnienia w każdej sekcji. Dzięki temu operatorzy mogą lepiej planować i priorytetyzować działania, co pozwala na optymalizację efektywności całej sieci, redukcję kosztów operacyjnych i konserwacyjnych oraz ograniczenie strat wody.